პოსტ-ექსპოზიციური პროფილაქტიკა (PEP)

პრეპი (PrEP) – (პრე-ექსპოზიციური პროფილაქტიკა) არის აივ ინფექცია/შიდსის პრევენციის მეთოდი. ყოველდღიური მედიკამენტი, რომელიც იცავს აივ/შიდსისგან 99%-მდე.  მისი მიღება შესაძლებელია როგორც ყოველდღიურად, ასევე სექსამდე და სექსის შემდგომ (On Demand)

ორივე  მათგანი აივ ინფექციის  პრევენციის ძალზედ  მნიშვნელოვანი და ეფექტური  მეთოდია.

თუ ხარ აივ-უარყოფითი ან არ იცი შენი აივ-სტატუსი და ბოლო 72 საათის განმავლობაში გქონდა აივ-ით ინფიცირების შესაძლო რისკი:

• სქესობრივი კავშირის დროს (მაგალითად, დაზიანდა კონდომი) ან
• ნემსის, შპრიცის და სხვა საინექციო მასალის გაზიარებისას ან
• იყავი სექსუალური ძალადობის მსხვერპლი

ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსს (აივ) ორგანიზმში შეჭრის შემდგომ რამდენიმე დღე სჭირდება ორგანიზმში დასამკვიდრებლად. პეპ (PEP)-ის მედიკამენტების დროულად მიღების შემთხვევაში, მედიკამენტები ეხმარება თქვენს იმუნურ სისტემას ებრძოლოს ვირუსს და ხელი შეუშალოს ინფიცირებულ უჯრედებში მის გამრავლებას. უჯრედები, რომლებიც თავიდან დაინფიცირდნენ, მალევე ბუნებრივად იწყებენ კვდომას, შედეგად, ორგანიზმში ვირუსი ვეღარ მრავლდება.

პეპ (PEP)-ის  ეფექტურობას განსაზღვრავს მისი დაწყების დრო. რაც უფრო ადრე იწყება  მიღება, მით მეტია ეფექტურობაც. უმჯობესია, პეპის დაწყება აივ-ით შესაძლო ინფიცირებიდან 24 საათის (ან არაუგვიანეს 72 საათის) განმავლობაში. ყოველი საათი მნიშვნელოვანია! პეპის ეფექტურობა მაღალია. დროულად დაწყებული მკურნალობის წარუმატებლობა კი ძალზედ იშვიათია. თუმცა, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ პეპის მიღებას დროულად ვიწყებთ,  ის  100 %-ით არ გამორიცხავს აივ-ით ინფიცირების რისკს.

პეპის საჭიროების დადგენის შემდგომ, პეპ (PEP)-ის მედიკამენტები უნდა მიიღოთ ყოველდღე 28 დღის განმავლობაში.

პეპ მედიკამენტების გამოყენებისას მედიკამენტებს შესაძლლოა ახასიათებდეს გარკვეული სახის გვერდითი ეფექტები, რომლებიც არ არის სიცოცხლისთვის საშიში, თუმცა შესაძლებელია სერიოზული დისკომფორტი შეგიქმნათ.  გვერდითი ეფექტები ყველაზე ხშირად მსუბუქი ან საშუალო სიმძიმისაა.

ყველაზე ხშირად გამოხატული შესაძლო გვერდითი ეფექტებია: თავბრუსხვევა, გულისრევა, ღებინება, თავის ტკივილი, ფაღარათი, უძილობა, კუნთების ტკივილი.

გვერდითი ეფექტები ჩვეულებრივ მეტად გამოხატულია პეპ-ის მიღების პირველ კვირაში და დროთა განმავლობაში მცირდება. გვერდითი ეფექტები აუცილებლად შეწყდება პეპ (PEP)-ის კურსის დასრულების შემდეგ.

გვერდითი ეფექტების არსებობის შემთხვევაში,აუცილებლად მიმართეთ თქვენს მკურნალ ექიმს!

არსებობს სხვა მედიკამენტებთან ურთიერთქმედებით გამოწვეული გვერდითი ეფექტებიც. პეპ (PEP)-ის დაწყების დროს მნიშვნელოვანია, აცნობოთ ექიმს თუ რა სახის მედიკამენტებს იღებთ პეპ (PEP)-ის გარდა.

იმ შემთხვევაში, თუ ექიმმა გადაწყვიტა პეპის დანიშვნა, ექიმი ნიშნავს შემდეგ სამკურნალო რეჟიმებს მოზრდილებსა და მოზარდებში:

ტენოფოვირი(tdf) + ლამივუდინი (3tc) ან ტენოფოვირი (TDF), ემტრიციტაბინი (FTC), იგივე ტრუვადა

მესამე მედიკამენტის სახით იყენებენ ლოფიტავირ/რიტონავირი (LFV/R) ან ატაზანავირ/რიტონავირი(ATV/R) ალტერნატივად შესაძლოა რალტეგრავირი(RAL) დარუნავირ/რიტონავირი (DRV/R) ან ეფავირეზი (EFV)

არა! პეპ უნდა იქნას გამოყენებული მხოლოდ საგანგებო/გადაუდებელ სიტუაციებში. ის არ არის გათვლილი რეგულარული გამოყენებისთვის იმ პირებში, რომლებიც შესაძლოა ხშირად იყვნენ აივ-ით ინფიცირების რისკის ქვეშ. თუ თქვენ ხართ აივ-ით ინფიცირების მუდმივი რისკის ქვეშ, აუცილებლად განიხილეთ თქვენს ექიმთან პრე-ექსპოზიციური პროფილაქტიკის (PrEP) შესაძლებლობა.

• პეპ (PEP)-ის მიღება დაიწყოთ სარისკო ქცევიდან არაუგვიანეს 72 საათში (რაც უფრო სწრაფად დაიწყებთ მიღებას მით მეტია ეფექტურობა)!
• მედიკამენტი უნდა მიიღოთ ყოველდღიურად, 28 დღის განმავლობაში, ერთსა და იმავე დროს!
• დააყენეთ შემახსენებელი ტელეფონზე რათა არ გამოგრჩეთ წამლის ყოველდღიურად მიღება.
• თუკი დაგავიწყდათ მედიკამენტის დროულად მიღება, მიიღეთ როგორც კი გაგახსენდებათ და შემდეგი დღიდან დაუბრუნდით ჩვეულ რეჟიმს, არ გააორმაგოთ მედიკამენტის დოზა! პეპ (PEP)-ის მედიკამენტების მიღების მიუხედავად, აუცილებლად გამოიყენეთ პრეზერვატივი ყოველი სქესობრივი კავშირის დროს, რათა  თავიდან აიცილოთ აივ-თან დამატებითი კონტაქტი ან/და სხვა სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები;
• პეპ (PEP)-ის მედიკამენტების მიღების მიუხედავად არ გააზიაროთ შპრიცი, ნემსი ან სხვა საინექციო მასალა ნარკოტიკების ინექციურად მოხმარებისას;
• პეპ (PEP)-ის დასრულების შემდგომ, მნიშვნელოვანია გამოცხადდეთ ექიმის მიერ დადგენილ ვადებში და ჩაიტაროთ ტესტირება აივ ინფექციაზე.

პეპის მიღება შეგიძლიათ „თანასწორობის მოძრაობაში“ ან „ინფექციური
პათოლოგიის, შიდსისა და კლინიკური იმუნოლოგიის სამეცნიერო-პრაქტიკულ
ცენტრში.

საკონტაქტო ინფორმაცია და პეპის გაცემის საათები:

თანასწორობის მოძრაობა
მისამართი: უშანგი ჩხეიძის ქუჩა #19, სართული #2
ტელეფონი: 032 247 97 48
ორშაბათი-შაბათი 12-19:00 სთ

ინფექციური პათოლოგიის, შიდსისა და კლინიკური იმუნოლოგიის სამეცნიერო-
პრაქტიკული ცენტრი
მისამართი: ალ. ყაზბეგის #16
ტელეფონი: 032 239 80 18

ორშაბათი-პარასკები 10:00 – 16:30 სთ (კორპუსი #8, სართული #2)
შაბათი-კვირა - 24 საათის განმავლობაში (კორპუსი #3, სართული #2)